Genel Bilgiler
Samsun’a 79 km mesafedeki Yakakent, aynı zamanda Samsun’un en batıdaki ilçesi, Sinop’un komşusudur. Yakakent, Samsun Sinop Karayolu üzerinde olduğu için yoğun bir ulaşım trafiği vardır. Alaçam’a 6 km, Bafra’ya 33 km uzaklıkta. Yaklaşık 10.000 kişinin yaşadığı ilçede, nüfusun %50’si şehir merkezinde, kalanı da köylerde yaşıyor.
Tarihinde üç isim taşımış:
Kominos, Gümenez ,Yakakent ilçesinde yeterli araştırma yapılamadığından Pilavtepe olarak bilinen tümülüs dışında herhangi bir yerleşme izi tespit edilmemiştir. Pilavtepe tümülüsü bölgedeki diğer örneklere bakılarak Hellenistik
döneme tarihlenebilir M.Ö 330-30 1500’lü yıllarda Bizanslılar hüküm sürüyor Yakakent’te. Şehrin adı o dönemde "Kominos".1514’de gerçekleşen ve tarihin en büyük meydan muharebelerinden biri olan Çaldıran Savaşı için sefere çıkan
Osmanlı Padişahı Yavuz Sultan Selim’in, Kominos halkının Osmanlı İmparatorluğu’nu tanımaması üzerine, Kominos’u yerle bir ettiği söylenir.Kominos Osmanlılar tarafından ele geçirildikten sonra ismi de Gümenez olarak
değiştiriliyor.1963’de belediye teşkilatının kurulmasıyla birlikte Gümenez, bugün kullanılan Yakakent olarak değiştiriliyor, 1991’de ise ilçe oluyor.
Yakakent’in merkezine vardığınızda sırtını denize dönmüş Atatürk heykelinin de yer aldığı meydan hemen karşımıza çıkıyor.Alanın sağ tarafında ise belediye binası, sol tarafta ise yine altında dükkanların bulunduğu 5 katlı binalar vardır. Burada geçmişi hatırlatan tek öğe, heykelin hemen karşısındaki 2 katlı ahşap binadır. Altı kıraathane olmuş şimdilerde. Soldaki 5 katlı binaların önünden doldurularak yükseltilmiş sahil şeridine geçiliyor.Trafiğe kapalı ve deniz kenarında
gezinti için çok uygun bir yoldur.
Karadeniz’i kucaklayan 14 km plajıyla Yakakent
14 km’lik bakir bir plaj ve pırıl pırıl berrak bir deniz. Yakakent Samsun’un Karadeniz’e açılan en büyük penceresidir. Bu özelliği ile Samsun’un turizm açısından cazibe merkezi olmaya adaydır. Özel sektör de yatırım yapmaya başlamıştır. Kumluk Plajı ilklerden biridir. Tatil tercihiniz deniz ve huzur ise doğru adrestesiniz. Rahat ve keyifli bir ortamda denize girebilir, uzun doğa yürüyüşleri yapabilir, leziz balık çeşitlerinden yiyebilir ve muhteşem günbatımıyla günün
yorgunluğunu çıkarabilirsiniz. Akşamüstü ve gece boyunca sahil şeridindeki hareketlilik size de cazip gelecektir. Sıra sıra çay bahçeleri, kafeler... Ayrıca yaz sezonu boyunca sahil bandında bulunan çay bahçeleri ile canlı müzik yapan
barlar, gece hayatını doyasıya yaşamak isteyenlere alternatif oluşturuyor.
Türkiye’nin en büyük balıkçı barınağı
Yakakent Türkiye’nin en büyük balıkçı barınağına sahiptir. Sadece dalgakıranın içine 6 tane 25 m.lik büyük balıkçı teknesi bordalayabiliyor. Ama bir o kadar da sempatik bir yer burası. Denize sıfır, yarım ay şeklindeki koyda tek tek ya da birbirine yaslanmış ahşap kayıkhaneler ve çekek yerleri var.Belliki kışlayan tekneler çatısı kapalı barınaklarda kışı zorlanmadan geçirebiliyorlar.Bu kayıkhanelerin bazılarının önünde ahşap küçük iskeleler denize doğru uzanıyor.Sahilde üç tane de balık lokantası vardır. Altı kayıkhane, üstü lokanta. Burada yemek yiyecekseniz kalkan balığını mutlaka tadın, tadına doyamayacaksınız.
Çam Gölü’ne doğru
Yakakent’e geldiyseniz, 4 km kadar doğuya doğru yol alıp Çam Gölü’nü görmenizi öneririz. Sahile dik inen yamaçların önünden, denize paralel yolun solunda pansiyonlar ve restoranlar var. Rüzgar müsait olduğu zamanlarda sahilde de çadır kurulabiliyor. Yolculuk çamların ortasından, mis gibi havayı soluyarak devam ediyor.
Sıcaklardan bunalıyorsanız
Son yıllarda deniz turizminin yanı sıra yayla turizmi de çok fazla ilgi görüyor. Yazın bunaltıcı sıcağından uzakta, doğa yürüyüşü ve piknik yapmak isteyenler Uzunkız, Elikbuyran ve Necati Batı yaylalarına çıkıyorlar. Farklı bir deneyim, keyif alacaksınız.
Yakakent’te pansiyonculuk gelişmiş
Yakakent’te aile pansiyonculuğu gelişmiştir. Pansiyonların yanı sıra belediyeye ait 20 yataklı otel ve restoran; hemen yanında yine belediyeye ait 12 odalı bir motel bulunuyor.15 yatak kapasiteli öğretmen evi hem burada konaklamak isteyen öğretmenlere hem de diğer tatilcilere hizmet veriyor. Bir başka konaklama alternatifi ise Çam Gölü mesiresi girişinde tatil köyü konumundaki motel ve pansiyonlar.
Temmuz ayı kültür ve sanat şenlikleri ile renkleniyor
Her yıl Temmuz ayının son haftasında Yakakent Belediyesi’nin düzenlediği kültür ve sanat şenliklerini izlemek için çevre ilçelerden gelen ziyaretçilerle hareketleniyor Yakakent.Şenlik kapsamındaki spor yarışmaları, müzik konserleri, yemek yarışmaları ile kültürel etkinlikler büyük ilgi topluyor.
Türk-Japon dostluğuna güzel bir örnek oluşturan Yakakent Kushimato kardeşliği nedeniyle düzenlenen etkinlikler ve standlar şenliğin diğer boyutunu oluşturuyor.
Farklı Lezzetler
En meşhur yemekleri içli mantı. Mantı içinin farkı cevizden kaynaklanıyor. Sarmısaklı yoğurtla yeniyor. Dört mevsim balık yemeklerinin en lezzetlilerini yiyebilirsiniz burada. Hem kızartmaları hem de buğulamaları son derece lezzetli yapıyorlar.Yakakentte de ördek ve tavuk mutfakların vazgeçilmezi. Tirit burada da çok yapılan bir yemek.
Coğrafi Konum
Yakakent, Samsun’un batı sahilinde yer alan son ilçesidir. İl merkezine uzaklığı 83 km.dir. Doğusunda Alaçam, batısında Dikmen, güneyinde Durağan ilçeleri ile komşudur. Kuzeyinde Karadeniz bulunur. Yüzölçümü 204 km², denizden yüksekliği (rakımı) 3 metredir.
İlçe genel olarak engebelidir. Kıyılar denize bazı yerlerde dik, bazı yerlerde eğik seyreder. Güneye doğru gittikçe yükseklik hızla artar, Canik sıradağlarına karışır. En yüksek noktaları Karaaba Köyü’ndeki Sivri Tepe (1298 m.) ile Mutaflı Köyü’ndeki Kaşbaşı Tepesi’dir.
Tarih
Yakakent'in kuruluşu MÖ 200 yılına dayandırılmaktadır. Bizanslıların kurduğu bu yerleşim yerinin adı zamanında 'kominos' idi. Kominos yunanca 'kafasız piskopoz' anlamına gelmektedir. Yavuz Sultan Selim, Çaldıran seferi için Trabzona doğru hareket ederken Kominos'u yerle bir etmiştir. Günümüzün Yakakent'i 1800 yılında Gerze'den gelen 3-4 aile tarafından kurulmuşdur.
Sonradan buraya yerleşen Türkler adını 'Gümenüz'e çevirmişlerdir. 1893-95 yıllarında gerçekleşen Rus işgalinden kaçan doğu karadenizliler ve 1923-1924 yılları arasında Selanik'den gelen mübadillerle Yakakent büyümüşdür. Muhtarlık 1896 yılında , Belediye teşkilatı ise 1 Mart 1963 yılında kurulmuştur. Belediye teşkilatının kurulması ile Gümenüz ismi, kıyı şehri anlamına gelen 'Yakakent' olarak değiştirilmiştir. 09.05.1991 tarihinde de ilçe olmuştur.
Ekonomi
İlçenin ekonomisi tarım, hayvancılık ve balıkçılığa dayanmaktadır. Köyler orman içi köyleri olup, tarım arazilerinin önemli bir kısmını vasıfsız ve verimsiz 4 üncü sınıf araziler oluşturmaktadır. Toprakların niteliksiz oluşu, miras yolu ile küçük parçalara ayrılması makineli tarımı zorlaştırdığından birim alandan istenilen verim alınamamaktadır.
İşletmeler, küçük aile işletmeleri şeklinde olup üretim genelde aile ihtiyacına yönelik yapılmakta, az bir kısmı da ilçede kurulan pazarda satılmaktadır.İlçe merkezi ve köylerinde önemli bir geçim kaynağı da hayvancılıktır. Özellikle büyükbaş hayvan yetiştiriciliği yaygındır. Yukarı köylere çıkıldıkça küçükbaş hayvancılığın yapıldığı da görülür.İlçe halkının bir başka önemli geçim kaynağı da balıkçılıktır. İlçe sahil boyuna yerleşmiş olduğundan hamsi, kalkan, mezgit, barbun, tirsi, kefal, palamut gibi balığın birçok türü avlanmakta ve ülkenin her tarafına gönderilmektedir.
Su ürünlerinin çeşitliliği yanında hamsi sezonunda hamsinin bol avlanması sonucu hamsinin işlenmesi amacıyla özel sektör tarafından kurulan balık unu ve yağı, kum midyesi, köpek balığı, vatoz, salyangoz işleyen fabrikalar kurulmuştur.
Turizm
Pilavtepe Tümülüsü: Küplüağzı Köyü’nde ve ilçeye yaklaşık 3 km. mesafededir. İlçenin en eski yerleşme izlerini taşıyan bir yükseltidir.
Çamgölü: İlçeye 7 km. uzaklıkta, Samsun-Sinop Karayolu üzerinde harika bir mesire yeridir. Denizin ormanla kucaklaştığı eşsiz sahil köşelerinden biridir. Plajı da vardır. Eskiden Malgölü olarak bilindiği, zamanın Cumhurbaşkanı Cevdet SUNAY’ın yöreye yaptığı bir gezi sırasında Çamgölü olarak isminin değiştirilmesini istediği söylenir. Bilhassa hafta sonları yöre insanının ve karayolu üzerinde seyahat edenlerin vazgeçemediği bir mekândır.
Deniz Oyunları Şenliği: Belediye tarafından her yıl Temmuz ayının 2 inci veya 3 üncü haftası düzenlenir. Tam ismi “Yakakent-Kushimato Kardeşliği Deniz Oyunları Şenliği”dir. Kushimato, bir Japon kentinin adıdır ve Yakakent ile kardeş şehirdir. İki gün süren şenlikler sırasında müzik, spor yarışmaları, deniz oyunları ve kermes düzenlenir. Türk-Japon köşeleri oluşturulur, folklor gösterileri sunulur.Kozköy Plajı: Doğal plajdır. Kumsalı güzeldir. Denizi ve doğal güzellikleri ile çekici bir görünüme ve güzelliğe sahiptir.